Bạn tôi có đứa cháu ở quê. Nhà cháu rất nghèo. Khi hỏi “Kinh tế thế nào?”, cháu nói: “Ổn chú ạ. Ruộng cấy đủ thóc ăn quanh năm, mảnh vườn sau nhà, mùa nào có rau đó. Chả thiếu thứ gì. À, mà tháng chín này, thằng nhớn nhà cháu lên cấp 3, cháu đang thiếu tiền để mua cho nó một chiếc xe đạp”. Số tiền, mà cô cháu này đang thiếu chỉ là mấy trăm nghìn hay một hai triệu gì đó.
Tôi nhớ tới một người bạn cùng quê, hiện sống ở Hà Nội. Gia đình anh khá giả hơn. Vợ chồng anh có hai cậu con trai. Họ đã lo được cho đứa lớn du học ở Mỹ. Giờ họ phải lo cho đứa nhỏ cũng được du học như anh nó. Họ đang thiếu cỡ đâu đó một tỷ đồng để làm thủ tục du học cho con đợt này. Có cái gì đó như là nghịch lý: người nghèo thiếu ít hơn, người khá giả thiếu nhiều hơn!
Khi đi bộ, bạn thiếu xe đạp. Khi có xe đạp, bạn thiếu xe máy. Khi có xe máy, bạn thiếu ô tô. Khi chưa có nhà, bạn chỉ thiếu tiền mua căn hộ. Khi có căn hộ, bạn sẽ thiếu tiền mua biệt thự…
Càng giàu, cái thiếu càng lớn hơn, cho tới khi… bạn ngộ ra đạo lý: Biết đủ là đủ. Người không biết đủ, dù giàu mà vẫn nghèo. Họ luôn nhìn lên những thứ người khác có, mà mình không có. Họ chẳng bao giờ hài lòng với những gì mình đang có.
Người biết đủ, dù nghèo mà không nghèo. Họ không dằn vặt vì những thứ mình không có. Thay vào đó, họ trân trọng và hạnh phúc với những gì mình đang có.
“Tri túc tiện túc, đãi túc, hà thời túc” Biết đủ là đủ, đợi cho đủ, thì bao giờ mới đủ.
